Ouders van te vroeg geboren kinderen blijken meestal goed in staat om, ondanks de complexe omstandigheden, een affectieve relatie op te bouwen met hun baby. Er is geen direct verband tussen vroeggeboorte en het ontstaan van hechtingsproblemen of negatief gedrag van de ouder naar het kind. Dit concludeert Hannah Hoffenkamp op basis van haar promotieonderzoek aan het instituut INTERVICT aan Tilburg University. De vroeggeboorte van een baby is voor ouders een zeer ingrijpende, emotionele en belastende gebeurtenis. De negatieve emoties die ouders ervaren, zoals depressieve gevoelens en angst, en de stressvolle omstandigheden bij een vroeggeboorte (denk aan een ziekenhuisopname), worden regelmatig gelinkt aan het ontstaan van problemen in de ouder-kind relatie, ouderlijk disfunctioneren en zelfs aan kindermishandeling. Promovenda Hannah Hoffenkamp vond daar echter geen bewijs voor. “Ouders van te vroeg geboren kinderen worden vaak aangemerkt als ‘risicogroep’. Mijn onderzoek laat zien dat vroeggeboorte niet noodzakelijkerwijs leidt tot een verstoorde hechtingsrelatie of tot negatief gedrag van de ouder naar het kind. Eigenschappen van de ouder lijken een grotere invloed te hebben op de kwaliteit van ouderschap dan kenmerken van het kind en de context.”
Gezinsproblemen vormen een groter risico
De onderzoeksresultaten zijn gebaseerd op een steekproef onder 231 moeders en 223 vaders van 231 baby’s (vroeggeboren en niet-vroeggeboren). De deelnemende gezinnen werden gevolgd vanaf de geboorte tot zes maanden na de bevalling. Door middel van vragenlijsten, interviews en video-observaties werd de relatie tussen ouder en kind bestudeerd. Uit Hoffenkamps onderzoek komt naar voren dat niet de vroeggeboorte, maar reeds aanwezige risicofactoren bij de ouders een grote invloed hebben op de kwaliteit van ouderschap.
Ouders met een verhoogd risico op het ontstaan van gedrags- en hechtingsproblemen in de relatie met hun baby worden met name gekenmerkt door negatieve en onrealistische percepties. Zij hebben vaak irreële verwachtingen van de toekomstige ontwikkeling van hun baby, vertonen kenmerken van desorganisatie in hun denken en gedrag en ervaren weinig sociale steun. Verder blijkt dat het interactiegedrag van ouders met serieuze hechtingsproblemen reeds vroeg gekenmerkt wordt door intrusiviteit of juist door afstandelijkheid. Dit geldt voor zowel ouders van op tijd als te vroeg geboren kinderen. Wanneer er in een gezin sprake is van een opeenstapeling van problemen, kan een vroeggeboorte de ouder-kind relatie wel verder onder druk zetten.
Hannah Hoffenkamp (Groningen, 1982) studeerde Health Sciences aan Maastricht University en specialiseerde zich in de Klinische Epidemiologie. Haar onderzoeken hebben betrekking op internationale volksgezondheid, epidemiologie, psychologie en victimologie. Het huidige onderzoek is gefinancierd door Stichting Achmea Slachtoffer en Samenleving (SASS) en uitgevoerd bij INTERVICT aan Tilburg University.
Lees ook:Te vroeg geborenen vaak introvert en onzeker
Lees ook:ADHD heeft meer kans bij te vroeg geboren kids
Lees ook:Overlevingskansen vroeg geboren baby’s flink toegenomen
Lees ook:Grotere kans op vroeggeboorte als moeder zelf ook vroeg geboren is
Lees ook:Ken jij alle risico’s van vroeggeboorte eigenlijk?